Partia gjermane e ekstremit të djathtë Alternativa për Gjermaninë (AfD) shënoi një përparim të rëndësishëm në landin më të populluar të vendit gjatë zgjedhjeve komunale të së dielës, duke hyrë për herë të parë në raundin e dytë të zgjedhjeve për kryetarë bashkie dhe duke theksuar kështu tërheqjen e saj përtej bastionit lindor.
Konservatorët Demokristianë (CDU) mbetën partia më e fortë në përgjithësi, por mbështetja për partnerët e tyre nacionalë të koalicionit, Socialdemokratët (SPD), u dobësua në Renaninë Veriore-Vestfali (NRW), landin perëndimor me mbi 18 milionë banorë, ndërsa AfD pothuajse trefishoi rezultatin e para pesë viteve, duke arritur në 14,5%.
“AfD nuk mund të anashkalohet më në NRW,” shpalli me entuziazëm bashkëkryetarja e partisë, Alice Weidel.
Votimi përfaqësonte testin e parë për koalicionin e vështirë të kancelarit nga CDU, Friedrich Merz, me SPD-në, për të cilin kritikët thonë se nuk po arrin të zgjidhë problemet e ekonomisë së dobët dhe shqetësimet e votuesve për emigracionin.
AfD ka vënë si prioritet luftën kundër migracionit. Në shkurt, partia u bë forca e dytë më e madhe politike në Gjermani dhe mori mbështetje edhe nga miliarderi i teknologjisë Elon Musk.
Edhe pse përqindja e AfD-së ishte disi më e ulët se në shkurt, kandidatët e saj për kryetarë bashkie hynë për herë të parë në raundin e dytë në tre qytete të dendura të Rajonit të Ruhr-it – Gelsenkirchen, Duisburg dhe Hagen.
Konservatorët e Merzit fituan 33,3% të votave, një rënie me rreth një pikë krahasuar me pesë vite më parë. SPD ra në 22,1% nga 24,3%. Humbjet ka gjasa të rrisin presionin mbi ministrin e financave dhe liderin e SPD-së, Lars Klingbeil, që të forcojë profilin e partisë dhe të imponohet si partneri më i fortë në koalicionin e Merzit.
Soeren Link, kryebashkiaku i Duisburgut nga SPD, i cili pas dy javësh do të përballet në balotazh me kandidatin e AfD-së, fajësoi udhëheqjen e partisë për debaklin.
“Diçka nuk shkon me strategjinë,” tha ai, duke e ftuar partinë të marrë një qëndrim më të ashpër për çështjet që janë shenja dalluese të AfD-së, si emigracioni.
Qyteti i tij, dikur qendër e fuqishme e industrisë së çelikut me një port lumor të begatë, sot është një nga më të varfrit në Gjermani.
“Ky rezultat duhet të na shqetësojë. Nuk mund të flemë të qetë – madje as partia ime, e cila fitoi kaq qartë,” tha Hendrik Wüst, kryeministër konservator i NRW-së.
Pavarësisht rritjes së papunësisë dhe pasigurisë ekonomike në Gjermani, rënia e lehtë e CDU-së në NRW mund të forcojë argumentet se 50-vjeçari centrist Wüst mund ta pasojë Merzin, nëse ky nuk kandidon sërish për kancelar në zgjedhjet e vitit 2029.