Forcat izraelite rrëmbyen kryetarin palestinez të Hebronit, Tayseer Abu Sneineh, gjatë një bastisjeje në shtëpinë e tij në jug të Bregut Perëndimor të pushtuar, të martën.
Sipas një deklarate të Këshillit Komunal të Hebronit, trupat izraelite vandalizuan pronën duke shkaktuar dëme të mëdha.
“Ky sulm brutal nuk është drejtuar vetëm ndaj kryetarit, por edhe ndaj vullnetit të popullit të Hebronit dhe institucioneve të tij të zgjedhura. Ai përfaqëson një sulm të hapur ndaj procesit demokratik dhe ndaj të drejtës së popullit tonë për të administruar punët e tij dhe për t’i shërbyer qytetit me liri dhe dinjitet,” thuhet në deklaratë.
Abu Sneineh, veteran i lëvizjes Fatah, u bë kryetar i Hebronit në vitin 2017 pasi fitoi në zgjedhjet lokale. Në vitin 2022 ai kandidoi në një listë të përbashkët që përfshinte përfaqësues nga Fatah, Hamasi dhe Fronti Popullor për Çlirimin e Palestinës (PFLP). Si rezultat, presidenti i Autoritetit Palestinez dhe udhëheqësi i Fatahut, Mahmoud Abbas, e përjashtoi atë nga partia.
Më parë, Abu Sneineh kishte qenë anëtar i një grupi të armatosur të Fatahut të përfshirë në një operacion më 1980, ku u vranë gjashtë kolonë izraelitë. Forcat izraelite e arrestuan, e dënuan me burgim të përjetshëm, por më pas u lirua në një marrëveshje shkëmbimi të të burgosurve.
Pas arrestimit të tij të martën, mediat izraelite filluan një fushatë kundër tij. Eyal Gelman, kolon dhe udhëheqës i të ashtuquajturës komunë izraelite të Hebronit, tha se arrestimi i Abu Sneineh sinjalizon synimin e Izraelit për të vendosur kontroll të plotë mbi qytetin.
Arrestimi ndodhi vetëm pak ditë pasi mediat izraelite raportuan se kryeministri Benjamin Netanyahu po shqyrtonte një plan për të krijuar një “emirat fisnor” të pavarur në Hebron, duke e shkëputur atë nga kontrolli i Autoritetit Palestinez. Ky hap thuhet se vjen si reagim ndaj sinjaleve të disa vendeve perëndimore për njohjen e shtetit të Palestinës.
Reagime dhe represion
Hisham Sharabati, aktivist i Komitetit për Mbrojtjen e Hebronit, tha se arrestimi është pjesë e një represioni më të gjerë izraelit në qytet.
Ai theksoi se kjo fushatë ka përfshirë bastisje në shkolla, konfiskimin e teksteve të gjeografisë dhe ndalimin e ngritjes së flamurit palestinez.
Forcat izraelite kanë kryer gjithashtu bastisje në qendër të qytetit për të shpërndarë një protestë që kërkonte kthimin e trupave të palestinezëve të vrarë – protestë që Sharabati e përshkroi si paqësore dhe modeste.
“Ky është një targetim i qartë i Hebronit. Është hyrje drejt shndërrimit të tij në një tjetër Jerusalem, ku flamuri palestinez është i ndaluar dhe librat shkollorë konfiskohen për të zhdukur identitetin palestinez,” tha ai për Middle East Eye.
Sfonda historike
Hebroni u nda në vitin 1997 sipas Protokollit të Hebronit, pjesë e marrëveshjeve të Oslos mes Izraelit dhe Autoritetit Palestinez. Sipas marrëveshjes, qyteti u nda në dy zona: H1, nën administrimin palestinez, dhe H2, nën kontrollin ushtarak izraelit.
Edhe pse u prezantua si një rregullim sigurie, kritikët thonë se ai favorizoi padrejtësisht Izraelin, duke vënë rreth një të tretën e qytetit – përfshirë qendrën tregtare – nën kontroll të plotë izraelit.
Prania e vazhdueshme e kolonëve dhe ushtarëve izraelitë në Hebron ka kufizuar lëvizjen e palestinezëve, ka penguar jetën e përditshme dhe ka dëmtuar ekonominë lokale. Ndërkohë, Autoriteti Palestinez ruan vetëm kompetenca të kufizuara në zonat që kontrollon.
