Presidenti amerikan Donald Trump urdhëroi që dy “nëndetëse bërthamore” t’i afrohen Rusisë, pa sqaruar tipin e tyre, megjithëse dyshohet për nëndetësen bërthamore klase Ohio, themelore për zbutjen bërthamore të SHBA-së.
Edhe pse opinioni publik është mësuar me deklaratat bombastike dhe veprimet e forta të Trumpit, dislokimi i dy nëndetëseve bërthamore si përgjigje ndaj Medvedevit është veprimi më i rrezikshëm që ka dalë nga Shtëpia e Bardhë.
Trump tha se kishte dislokuar “dy nëndetëse bërthamore në rajonet përkatëse”, pa dhënë detaje për modelet. Duhet theksuar se nga 71 nëndetëset e marinës amerikane, të gjithë janë me mbushje bërthamore (reaktor bërthamor), gjë që nuk do të thotë domosdoshmërisht se secila mban armë bërthamore.
Ndryshe nga vendet e tjera, SHBA nuk përdorin nëndetëse me propulsim dizel-elektrik, por prej Luftës së Ftohtë kanë zgjedhur propulsionin bërthamor për autonominë e lartë operacionale.
Marina amerikane ka tre lloje nëndetësesh bërthamore, secila me misionin e vet: nëndetëset strategjike, nëndetëset sulmuese dhe ato me raketa kryqëzuese.
1. Nëndetëset strategjike Ohio
Janë shtylla e goditjes bërthamore nëndetëse, sepse mbajnë raketa balistike Trident II D5. Ka 18 të tilla.
2. Nëndetëset sulmuese
Klasa Virginia dhe Los Angeles: mund të lëshojnë raketa kryqëzuese, por kryesisht shërbejnë si “hunter-killer” kundër nëndetëseve të tjera.
3. Nëndetëset me raketa kryqëzuese
Katër nëndetëse Ohio të riprogramuara sipas marrëveshjes New START për të mbajtur 154 raketa Tomahawk, ku afërsisht një e treta e tyre (50) mund të jenë të pajisura me kokëbërthamore.
Kombinimi më i rrezikshëm
Sipas Trump, ai mund t’i ketë dislokuar nëndetëset strategjike Ohio. Ato konsiderohen sekreti më i mbyllur i marinës amerikane, që mund të qëndrojnë deri në 90 ditë në det të hapur. Secila mban deri në 24 raketa Trident II D5, secila me deri në tetë kokëbërthamore të pavarura—pra deri në 192 kokë. Koka bërthamore W76 dhe W88 kanë fuqi 100–475 kilotonë, deri 30 herë më të forta se bomba në Hiroshimë.
Mirëpo, nën New START, çdo Ohio duhet të mbajë vetëm 20 raketa, secila me 4–5 koka, afërsisht 96 kokëbërthamore.
Interesante: New START u nënshkrua nga Barack Obama dhe Dmitri Medvedev si president i atëhershëm rus.
Në kontekstin e “dislokimit” Trump duhet të ketë parasysh zonat e caktuara operacionale: nëndetëset strategjike zakonisht shmangin ujërat territoriale për të minimizuar rrezikun e incidenteve.