Procesi i kërkimit po zhvillohet gjithnjë e më vështirë, për shkak të mungesës së informatave relevante për varreza individuale ose masive, të cilat janë me dhjetëra në territorin e Bosnjë e Hercegovinës, njoftojnë institucionet kompetente.
Tri dekada pas përfundimit të luftës, Bosnja dhe Hercegovina e pret Ditën Ndërkombëtare të të Zhdukurve (30 gusht) duke kërkuar ende për eshtrat e 7.594 personave të zhdukur, raporton Anadolu.
Gjatë luftës 1992–1995 në Bosnjë e Hercegovinë u zhdukën mbi 32.000 persona. Rreth 80% e tyre janë gjetur dhe identifikuar, megjithëse verifikimi vazhdon ende.
Megjithatë, vitet e fundit, procesi i kërkimit është bërë më i vështirë, sepse mungojnë informacionet e sakta për vendndodhjen e varrezave masive apo individuale.
Rajonet me numrin më të madh të të zhdukurve
Më së shumti persona të zhdukur kërkohen në komunat Zvornik, Srebrenicë, Prijedor, Foçë dhe Višegrad. Në këto zona ende kërkohen rreth 2.733 persona, mes tyre 173 fëmijë dhe 574 gra.
Në morgje ndodhen rreth 1.300 mbetje mortore të paidentifikuara (NN), të plota dhe të paplota.
“Numri më i madh i të zhdukurve kërkohet në Zvornik, Srebrenicë, Prijedor, Foçë dhe Višegrad. Në Zvornik kërkojmë 635 persona, përfshirë 39 fëmijë dhe 65 gra. Në Srebrenicë 565 persona, mes tyre 32 fëmijë e 83 gra. Në Prijedor 552 persona, mes tyre 33 fëmijë dhe 93 gra. Në Foçë 494 të zhdukur, mes tyre 11 fëmijë dhe 161 gra. Në Višegrad ende kërkohen 487 persona, përfshirë 58 fëmijë dhe 172 gra,” tha më herët Emza Fazlić, zëdhënëse e Institutit për Personat e Zhdukur të BiH.
Hetuesit e Institutit vazhdojnë të kërkojnë për lokacione të reja ku mund të jenë të varrosura viktimat ende të paidentifikuara.
“Ta thyejmë heshtjen”
Problemi më i madh në procesin e kërkimit mbetet mungesa e informatave të sakta për varrezat ku ndodhen eshtrat. Kërkimi tani është kufizuar në raste tepër të ndërlikuara.
Kryesuesja e Kolegjit të Drejtorëve të Institutit për Personat e Zhdukur të BiH, Saliha Đuderija, tha më herët se ende ka njerëz që refuzojnë të thyejnë heshtjen.
“Ka njerëz që nuk duan të thyejnë heshtjen dhe të na ndihmojnë të hapim arkivat e të sigurojmë informata që do të na ndihmonin të lokalizojmë vendet ku janë varrosur të zhdukurit e mbetur. Thyejeni heshtjen dhe tregoni çfarë dini. Ndihmoni që një fëmijë, një grua, një njeri të marrë emrin e tij. Nga ky numër prej 7.500 të zhdukurish, ka shumë gra dhe fëmijë,” theksoi ajo.
Dita Ndërkombëtare e të Zhdukurve shënohet çdo 30 gusht, si ditë kujtese dhe nderimi për dhjetëra mijëra persona të zhdukur në konflikte të armatosura, krime kundër njerëzimit ose si pasojë e shkeljeve të të drejtave themelore të njeriut.
