Princi i Kurorës së Arabisë Saudite, Mohammed bin Salman (MBS), u takua me ministrin iranian të Punëve të Jashtme, Abbas Araghchi, në Xheddah – në vizitën e parë të një zyrtari të lartë iranian në këtë mbretëri të Gjirit pas përshkallëzimit të armatosur midis Izraelit dhe Iranit.
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme të Iranit, Esmaeil Baghaei, tha se bisedimet e Araghchit me princin Mohammed dhe me zyrtarë të tjerë sauditë të martën ishin “të frytshme”.
Kjo vizitë ndodh pas një konflikti intensiv 12-ditor mes Izraelit dhe Iranit, gjatë të cilit Shtetet e Bashkuara bombarduan tri objekte bërthamore iraniane para se të ndërhynin për të arritur një armëpushim. Megjithatë, lufta nuk e pengoi procesin e afrimit midis Teheranit dhe Riadit.
Agjencia zyrtare saudite e lajmeve, SPA, njoftoi se Araghchi dhe princi Mohammed “diskutuan mbi raportet bilaterale dhe mbi zhvillimet e fundit rajonale, si dhe për përpjekjet e ndërmarra në këtë drejtim”.
“Princi i Kurorës shprehu shpresën e Mbretërisë që marrëveshja e armëpushimit do të krijojë kushte që promovojnë sigurinë dhe stabilitetin në rajon, duke theksuar angazhimin e Arabisë Saudite për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve përmes dialogut dhe mjeteve diplomatike,” thuhet në deklaratën e SPA-së.
Po ashtu u theksua se Araghchi shprehu mirënjohje ndaj mbretërisë për “dënimin e agresionit izraelit”.
Diplomati i lartë iranian u takua gjithashtu me ministrin saudit të Mbrojtjes, Khalid bin Salman bin Abdulaziz, dhe me ministrin e Jashtëm, princi Faisal bin Farhan Al Saud.
Më 13 qershor, Izraeli nisi goditje masive ajrore ndaj Iranit pa një provokim të drejtpërdrejtë, duke vrarë komandantë të lartë ushtarakë, shkencëtarë bërthamorë dhe qindra civilë. Irani iu përgjigj me sulme raketore që shkaktuan dëme të mëdha në Izrael.
Pasi Shtetet e Bashkuara goditën objektet bërthamore iraniane, Teherani sulmoi me raketa një bazë amerikane në Katar. Pak pas këtij sulmi, presidenti amerikan Donald Trump njoftoi arritjen e armëpushimit midis Iranit dhe Izraelit.
Ndërsa vendet arabe dënuan këtë sulm si shkelje të sovranitetit të Katarit, Irani duket se synon të përmirësojë marrëdhëniet me vendet e Gjirit.
Raportet midis Teheranit dhe Riadit ishin tensionuar për vite me radhë për shkak të konflikteve rajonale dhe akuzave reciproke për destabilizim. Megjithatë, në vitin 2023, me ndërmjetësimin e Kinës, të dyja vendet arritën një marrëveshje për rifillimin e marrëdhënieve diplomatike, dhe prej atëherë zyrtarët e lartë sauditë dhe iranianë kanë pasur kontakte të rregullta.
Para përshkallëzimit të fundit, Arabia Saudite përshëndeti negociatat bërthamore midis Iranit dhe SHBA-së, duke theksuar mbështetjen për zgjidhjet diplomatike të mosmarrëveshjeve rajonale dhe ndërkombëtare.
Presidenti iranian, Masoud Pezeshkian, deklaroi të hënën se beson se Teherani mund të zgjidhë dallimet me SHBA-në përmes dialogut, por theksoi se mungesa e besimit do të vazhdojë të jetë pengesë pas sulmeve ndaj vendit të tij.
Në një tekst opinionisti të botuar të martën në Financial Times, Araghchi akuzoi Izraelin se “provokon qëllimisht konflikte për të penguar proceset diplomatike”. “Irani mbetet i interesuar për diplomaci, por kemi arsye të forta për të dyshuar në vazhdimin e dialogut”, shkroi ai. “Nëse ekziston vullnet i vërtetë për një zgjidhje paqësore, Shtetet e Bashkuara duhet të tregojnë gatishmëri të sinqertë për një marrëveshje të drejtë”.
