“BE-ja duhet të vazhdojë të ushtrojë presion mbi Izraelin për të vazhduar armëpushimin”, tha mes tjerash për Anadolu eksperti shqiptar Prof. Dr. Gentian Zyberi
Akademiku shqiptar Prof. Dr. Gentian Zyberi, ekspert për të Drejtën Ndërkombëtare dhe të Drejtat e Njeriut në Qendrën për të Drejtat e Njeriut në Universitetin e Oslos në Norvegji, tha se Izraeli duhet të paguajë kompensim për shkatërrimin e shumë strukturave në Gaza, siç janë shkollat dhe spitalet, ndërtimi i të cilave u financua nga Bashkimi Evropian (BE).
Duke folur për Agjencinë Anadolu në lidhje me hapat e mundshëm që BE-ja mund të ndërmarrë në të ardhmen në lidhje me situatën aktuale në Gaza, Zyberi tha: “BE-ja duhet të vazhdojë të ushtrojë presion mbi Izraelin për të vazhduar armëpushimin”.
Zyberi tha se sulmet e vazhdueshme të Izraelit pavarësisht armëpushimit janë një “problem i madh” dhe theksoi se një çështje tjetër “që BE-ja duhet ta mbajë mend” është të ushtrojë presion mbi Izraelin që të lejojë ndihmë humanitare në shkallë të gjerë në Gaza.
“Përpjekjet e BE-së nuk duhet të synojnë thjesht ‘kthimin në status quo'”, tha Zyberi duke shtuar: “Çështja nuk është thjesht ndalimi i vrasjeve. Bëhet fjalë gjithashtu për ofrimin e ndihmës në shkallë të gjerë dhe sigurimin që palestinezët të arrijnë një shtet të pavarur dhe të qëndrueshëm sa më shpejt të jetë e mundur”.
Zyberi theksoi se situata në Bregun Perëndimor, jo vetëm në Gaza, duhet të merret në konsideratë, duke thënë: “Kolonët po sulmojnë çdo ditë. Ka një presion të madh mbi palestinezët në Bregun Perëndimor. Prandaj, BE-ja duhet ta mbajë mend këtë. Ata duhet t’i shohin territoret e pushtuara palestineze nga një perspektivë më të gjerë, jo vetëm në Gaza.”
Ai më tutje theksoi se Izraeli duhet të mbahet përgjegjës për shkatërrimin që shkaktoi. “Shumë spitale u shkatërruan. Shumë shkolla u shkatërruan dhe nuk e kuptoj se si ose pse Izraeli nuk duhet të mbahet përgjegjës për këtë shkatërrim në Gaza, të paktën kur bëhet fjalë për strukturat civile të ndërtuara me fonde të BE-së. Sigurisht, është e vështirë të thuhet nëse kjo do të ndodhë, por pse jo? Izraeli shkatërroi struktura, shkolla dhe infrastrukturë tjetër të financuar me fonde të BE-së, jo vetëm në Gaza, por edhe në Bregun Perëndimor dhe gjetkë”, tha ai.
“Këto shkatërrime duhen dënuar dhe Izraeli duhet t’i paguajë kompensim BE-së”, shtoi eksperti shqiptar.
– Sanksionet
Duke iu referuar sanksioneve të BE-së, të cilat ishin në agjendë para armëpushimit, por që u lanë më pas, Zyberi tha:
“Por në përgjithësi, është mjaft e qartë se Izraeli po kryen shkelje të rënda të të drejtave të njeriut në Gaza dhe në territoret palestineze më të gjera. Pra, pas dekadash mosveprimi dhe Izraeli që vazhdon praktikat e tij të aparteidit dhe tani, së fundmi, gjenocidi në Gaza, mendoj se BE-ja duhet të ndërmarrë veprime për këtë çështje. Duhet të ngrijë Marrëveshjen e Asociimit me Izraelin. Mendoj se kjo është mjaft e qartë”.
Zyberi theksoi gjithashtu nevojën për vendosjen e sanksioneve, veçanërisht një embargo armësh, ndaj izraelitëve të dhunshëm që uzurpojnë tokat palestineze dhe ndaj ministrave që inkurajojnë këto praktika.
“BE-ja dhe vendet e saj nuk mund të vazhdojnë ta furnizojnë Izraelin me armët që kanë vrarë dhe plagosur gati një çerek milioni njerëz. Nëse BE-ja dëshiron t’i qëndrojë besnike vlerave që përfaqëson dhe synon t’i përhapë në të gjithë botën, duhet ta bëjë këtë qartë”, theksoi ai.
– UCM dhe Francesca Albanese
“BE-ja duhet të mbështesë Gjykatën Ndërkombëtare Penale (GJNP) dhe të punojë kundër sanksioneve të paligjshme të SHBA-së. SHBA-ja nuk mund të vendosë sanksione ndaj prokurorëve dhe gjyqtarëve të pavarur në GJNP dhe pastaj të pretendojnë se mbështesin rendin e bazuar në rregulla”, tha Zyberi.
Lidhur me vendimin e sanksioneve kundër Raportueses Speciale të Kombeve të Bashkuara (OKB) për Palestinën, Francesca Albanese, Zyberi tha:
“Ajo gëzon imunitet sipas OKB-së për fjalimet dhe veprimet e ndërmarra gjatë kryerjes së detyrave të saj. Këto janë sanksione të paligjshme. BE-ja duhet të bëjë pjesën e saj për të mbështetur GJNP-në dhe mekanizmat e ndryshëm të pavarur të OKB-së dhe të mos lejojë asnjë ndërhyrje në mandatin e tyre ose në punën e kolegëve tanë”, tha Zyberi.
