Ish-kryeministri izraelit Ehud Olmert deklaroi se ajo që ministri izraelit i Mbrojtjes, Israel Katz, planifikon—një “qytet humanitar” mbi rrënojat e Rafahut—do të ishte një kamp përqendrimi, dhe se zhvendosja me forcë e palestinezëve atje do të përbënte pastrim etnik.
Në një intervistë për The Guardian, Olmert tha se Izraeli po kryen tashmë krime lufte në Gaza dhe në Bregun Perëndimor, dhe se ndërtimi i një kampi të tillë do të ishte një shkallëzim i mëtejshëm. “Është kamp përqendrimi. Më vjen keq, por kjo është realiteti,” u shpreh ai.
Sipas planeve të ministrit Katz, ushtria izraelite është duke punuar tashmë në përgatitjet operative për ndërtimin e “qytetit humanitar” në jug të Gazës, që në fillim do të strehojë 600,000 veta, e më vonë gjithë popullsinë palestineze të atij rajoni. Katz ka theksuar se palestinezëve do t’u lejohet të largohen vetëm nëse shkojnë në vende të treta.
GHF u përpoq ta mohojë
Në Gaza duan të krijojnë kampe për palestinezët: Qëllimi i supozuar “deradikalizimi,” nën siglën “humanitare”
Olmert paralajmëroi: “Nëse deportohen në ‘qytetin humanitar’ të ri, kjo mund të quhet pjesë e pastrimit etnik. Ende nuk ka ndodhur, por kjo do të ishte interpretimi i pashmangshëm.”
Ndërsa theksoi se evakuimet aktuale të civilëve mund të kenë bazë ligjore nëse qëllimi është mbrojtja e tyre, Olmert mendon se një projekt i tillë nuk lë dyshime. “Kur ndërtojnë një kamp ku planifikojnë të ‘pastrojnë’ më shumë se gjysmën e Gazës, strategjia nuk është mbrojtja e palestinezëve, por dëbimi i tyre. Nuk ka tjetër mënyrë për ta kuptuar këtë.”
“Armiku nga brenda”
Ish-kryeministri dënoi ashpër ministrat radikalë të qeverisë izraelite, të cilët, sipas tij, përbëjnë “armikun nga brenda” dhe kërcënimin më të madh për sigurinë e vendit, më tepër se armiqtë e jashtëm. Këta të njëjtë ministër mbështesin zgjerimin e vendbanimeve në Bregun Perëndimor dhe kontrollin e zbatimit të ligjit atje për të zgjeruar kufijtë izraelitë.
Duke folur për valën e sulmeve të dhunshme të kolonëve izraelitë ndaj palestinezëve në Bregun Perëndimor—përfshirë vrasjen e një shtetasi amerikan—Olmert tha: “Këto janë krime lufte. Të papranueshme dhe të patolerueshme.” Sipas tij, pas këtyre sulmeve qëndron një strukturë e organizuar, e mbrojtur nga autoritetet izraelite.
Termi “të rinjtë nga kodrat,” i përdorur zakonisht për kolonët ekstremistë, u zëvendësua nga Olmert me “krimet e kodrave.”
Krimet e luftës të mundësuara nga toleranca, jo urdhërat
Olmert u shpreh se qeveria izraelite “la publikisht dhe në mënyrë brutale” bisedimet për një armëpushim të përhershëm, gjë që e bëri të përfundojë se shteti tani po kryen krime lufte. Edhe nëse komandat ushtarake nuk kanë dhënë urdhra të drejtpërdrejta për vrasjen e civilëve, ai tha se “ushtria mbyllte sytë ndaj veprimeve që patjetër çonin në vrasjen e shumë të pafajshmëve.”
“Prandaj nuk mund të mos e akuzoj këtë qeveri se është përgjegjëse për krimet e luftës të kryera,” theksoi ai.
Olmert tha se ndihet i turpëruar dhe i thyer në zemër, sepse kjo luftë, e nisur fillimisht për vetëmbrojtje, ka kaluar tashmë në diçka krejt tjetër.
Mërzia në SHBA nuk është vetëm antisemitizëm
Ai paralajmëroi se zemërimi ndërkombëtar kundër Izraelit—sidomos në Shtetet e Bashkuara—nuk mund të përmbyset thjesht si antisemitizëm. “Na duket se janë antisemite, por shumë prej tyre nuk janë. Ata janë kundër Izraelit për shkak të asaj që shohin në televizor dhe në rrjetet sociale,” tha Olmert.
Ai theksoi se ndryshimet brenda Izraelit do të ndodhin vetëm kur vendi të ndiejë vërtet presionin ndërkombëtar, dhe i bëri thirrje komunitetit botëror për ndërhyrje më të vendosur. Veçanërisht kritikoi mediat izraelite për heshtjen ndaj dhunës ndaj palestinezëve.
Shpresa në zgjidhjen me dy shtete ende jeton
Megjithëse mbështeti publikisht nisjen e operacionit ushtarak pas sulmeve të Hamasit më 7 tetor 2023, Olmert tani punon aktivisht me ish-ministrin palestinez të Jashtëm, Nasser al-Kidwa, për promovimin e zgjidhjes me dy shtete.
Beson se, me vullnet politik, është e mundur një marrëveshje historike: mbarimi i luftës në Gaza në këmbim të normalizimit të marrëdhënieve midis Izraelit dhe Arabisë Saudite.
Megjithatë, Olmert u trondit kur pa se kryeministri aktual izraelit, Benjamin Netanyahu—kundër të cilit Gjykata Ndërkombëtare Penale ka procedura për krime lufte—kishte nominuar Donald Trumpin për Çmimin Nobel për Paqe.