Dhomës së Parës për Çështje Paraprake të Gjykatës Penale Ndërkombëtare (GJPN) i është refuzuar kërkesa e Izraelit për anulimin e urdhrave të arrestimit ndaj kryeministrit Binyamin Netanyahu dhe ish-ministrit të Mbrojtjes Yoav Gallant, si dhe për pezullimin e hetimit. “Pezullimi i hetimit është i aplikueshëm vetëm për shkak të kundërshtimeve mbi pranueshmërinë e rastit,” thuhet në vendim.
KËRKESA U REFUZUA
Në vendimin e sotëm, Dhoma e Parë për Çështje Paraprake e UCM-së njoftoi se ka refuzuar kërkesën e paraqitur më 9 maj 2025 për tërheqjen ose shpalljen e pavlefshme të urdhrave të arrestimit dhe për pezullimin e hetimit.
KËRKESAT E IZRAELIT
Sipas dokumentit, Izraeli parashtroi dy kërkesa:
-
Anulimin ose shpalljen e pavlefshme të urdhrave të arrestimit për Netanyahu dhe Gallant.
-
Pezullimin e hetimit që Prokuroria po kryen për situatën në Palestinë.
Në vendim theksohet se UCM-ja nuk ka pranuar arsyetimet e Izraelit që e mohojnë juridiksionin e gjykatës mbi krimet e pretenduara në territorin palestinez.
Gjithashtu, nuk u pranua interpretimi i Vendimit të Dhomës së Apelit më 24 prill 2025, sipas të cilit UCM-ja nuk do të kishte juridiksion.
NUK U KUNDËRSHTUA “PRANUESHMËRIA” E HETIMIT
Dhomës i referohet nenit 19(7) të Statutit të Romës, sipas të cilit pezullimi i hetimit është i mundur vetëm nëse një shtet vendos kundërshtim ndaj pranueshmërisë së rastit. Megjithatë, Izraeli nuk e ka kundërshtuar aspektin e pranueshmërisë së hetimit.
Gjykata thekson se, edhe në rast të pranimit të kërkesës së Izraelit, nuk ka nevojë për informacion shtesë nga Palestina, pasi disponon mjaft të dhëna për të vendosur.
HISTORIKU I ÇËSHTJES
-
Më 5 shkurt 2021, UCM vendosi se Palestina është palë e Statutit të Romës dhe se juridiksioni i saj përfshin Gazën dhe Bregun Perëndimor të OKB-së që nga viti 1967.
-
Më 3 mars 2021, Prokuroria njoftoi fillimin e hetimit për situatën në Palestinë.
-
Më 23 shtator 2024, Izraeli kundërshtoi juridiksionin e UCM-së sipas nenit 19(2).
-
Më 21 nëntor 2024, Dhoma e Parë për Çështje Paraprake lëshoi urdhra arresti për Netanyahu dhe Gallant për krime lufte dhe kundër njerëzimit.
-
Më 24 prill 2025, Dhomës së Apelit i u rikthye për rishqyrtim çështja e juridiksionit, pasi gjykata e parë e kishte pranuar kundërshtimin si të parakohshëm.
Në përfundim, Dhoma e Parë i konfirmoi vetes juridiksionin dhe refuzoi të gjitha kërkesat e Izraelit.
