Sasi të mëdha ushqimi përfundojnë në mbeturina në hotelet e Turqisë. Për këtë arsye, këshilltarët e presidentit turk Recep Tayyip Erdoğan duan të përqendrohen në bufetët “all inclusive” dhe madje të mendojnë për heqjen e tyre. Nga byreku, supat, makaronat, humusi, lloje të ndryshme salcash, mishi, shalqiri deri te ëmbëlsirat – kushdo që ka pushuar në Turqi e di sa e larmishme është oferta, veçanërisht në rajonet turistike.
Hotelierët janë të vetëdijshëm sa tërheqëse është kjo lloj oferte dhe faqet e tyre të internetit shpesh i zbukurojnë me fotografi të restoranteve për të joshur mysafirë të rinj. Shumë turistë pikërisht për këtë zgjedhin paketat “all inclusive”, ku ushqimi ofrohet pothuajse pandërprerë dhe për çdo shije – veçanërisht tërheqëse për familjet.
Për shumë mysafirë, bufeti është një aventurë e vogël – duan të provojnë sa më shumë dhe mbushin pjatat disa herë. Por një pjesë e madhe e ushqimit përfundon në kosh.
8,7 milionë tonë ushqim hidhen çdo vit
Sipas Fondacionit proqeveritar për Parandalimin e Shpërdorimit të Ushqimit (TISVA), në Turqi çdo vit hidhen 8,7 milionë tonë ushqim. Vetëm një ulje prej 2% do të mjaftonte për të siguruar ushqim bazë gjatë një viti për 360 mijë familje.
Mesatarisht, në Turqi hidhen 102 kilogramë ushqim për person në vit – më shumë se Gjermania (78 kg) por më pak se mesatarja botërore (132 kg).
Serpme Kahvaltı – kritikuar për shpërdorim
Ramazan Bingöl, anëtar i Këshillit për Bujqësi dhe Ushqim pranë presidencës dhe kryetar i Shoqatës së objekteve hoteliere dhe turistike (TÜRES), kritikon konceptin e njohur të mëngjesit Serpme Kahvaltı, ku secilit mysafir i shërbehen 15–20 pjata të vogla me djathë, suxhuk, reçel, mjaltë, kajmak, gjalpë e turshi, së bashku me patate të skuqura, byrekë e vezë. Gjysma e këtyre, sipas tij, përfundojnë në mbeturina.
Ai propozon që në të ardhmen mysafirët të përzgjedhin vetë çfarë pjate duan, në vend që të shërbehet automatikisht për secilin. Përndryshe, diabetikët p.sh. marrin katër kavanoza reçeli që s’mund t’i konsumojnë dhe ato hidhen.
All inclusive nën lupë
Bingöl kërkon që bufetët e mëdhenj në hotele të zëvendësohen me menynë à la carte, ku mysafirët porosisin saktësisht atë që duan. Sipas tij, koncepti i bollëkut i bën turistët të mendojnë: “Ka kaq shumë, duhet t’i provoj të gjitha”, gjë që sjell shumë mbetje ushqimore.
Megjithatë, shifrat tregojnë se 60% e mbetjeve ushqimore vijnë nga familjet private, ndërsa 40% nga sektori i shërbimeve dhe shitjes me pakicë – edhe në Turqi.
A do të bëhet ligj?
Këshilltarët e Erdoğanit, si Bingöl, synojnë që brenda dy muajve të paraqesin një draft konkret për uljen e shpërdorimit të ushqimit. Ende nuk dihet nëse nga kjo do të dalin ligje.
Shoqata e agjencive turistike ruse (ATOR) reagoi shpejt duke thënë se këto janë vetëm propozime pa fuqi detyruese. Për më tepër, ata theksuan konfliktin e interesit – Bingöl është edhe kryetar i TÜRES, që përfaqëson restorantet, të cilat humbasin mysafirë për shkak të ofertës së bollshme të hoteleve “all inclusive”.
Ministri turk i Turizmit, Mehmet Ersoy, vetë zotëron disa hotele luksoze që funksionojnë me sistemin ultra-all inclusive, prandaj, sipas ATOR, është “naive të besohet se ky model do të hiqej”.
Turizmi – sektor jetik
Sipas të dhënave të presidencës, të ardhurat e turizmit në vitin e kaluar u rritën me 8,3%, duke arritur mbi 61 miliardë dollarë. Numrin më të madh të vizitorëve e përbën diaspora turke (9,6 milionë), pasuar nga rusët (6,7 milionë), gjermanët (6,6 milionë) dhe britanikët (4,4 milionë).
